Ahmet Emin Yalman Entelektüel Bir Biyografi

u kitap Cumhuriyet döneminin ilk liberal fikir hareketi olan Hür Fikirleri Yayma Cemiyeti’nin kurucularından gazeteci-yazar Dr. Ahmet Emin Yalman’ın fikirlerini incelemek için kaleme alınmıştır. Columbia Üniversitesi’nde sosyal bilimler üzerine doktora yapmış olan Yalman, Tanzimat’tan 1960’lı yıllara kadar gazetecilik ve yazarlık hayatını sürdürmüştür. Bu süreçte defaatle Türkiye’nin siyasal tarihinin kırılma anlarına şahit olmuş ve aktif bir siyasal figür olarak aldığı pozisyon ile çoğu kez ağır şahsî bedeller ödemek zorunda kalmıştır. Kendini her fırsatta bir liberal olarak tanımlayan Yalman’ın söz konusu önemli siyasal dönemeçlerde ifade ettiği fikirler, Türkiye’de liberal düşüncenin gelişimini ve önündeki engelleri anlamak için önemlidir. Bütün fikirlerini Türkiye’nin modernleşme problemi etrafında şekillendiren Yalman, fikir hayatı boyunca ilerlemeci pozitivist görüşlerle liberal fikrî temaları telif etmeye çalışmıştır. Bu çaba ise, Türkiye’de liberalizm bağlamında, kendine özgü yeni sorunlar ortaya çıkartmıştır. Bu  çalışmada demokrasi, bürokrasi, eğitim ve din konuları altında Yalman’ın ortaya koyduğu sorun alanları tartışılmıştır. Yalman hayatı boyunca on binlerce sayfa yazı kaleme almıştır. Kişisel külliyatında yurt dışına yaptığı seyahatler üzerine yazdığı kitaplar ile gazetede diplomasi ve yurt dışı haberleri üzerine kaleme aldığı köşe yazılarının önemli bir yeri vardır. Bu çalışmada Yalman’ın sadece siyasal konular üzerine fikrî denemelerine yer verildiği için söz konusu yazıları konu dışı bırakılmıştır. Ayrıca Yalman’ın Osmanlı dönemine ait yazıları da yalnızca hatıratı ve kitapları üzerinden değerlendirilmiştir. Kitapta yapılan değerlendirmeler hem Türkiye’nin siyasî tarihi hem de liberal teori adına geniş bir tartışma alanını okuyucunun dikkatine sunmaktadır.