Genellenebilirlik Kuramı ve Uygulaması

Genellenebilirlik kuramıyla tanışmam 2000 yılının hemen başında genç bir asistan ve doktora öğrencisiyken Linda Crocker ve James Algina’nın “Introduction to Classical and Modern Test Theory” adlı kitabında bir bölüm başlığı ile sınırlıydı. Ancak bendeki asıl genellenebilirlik kuramı ilgisini uyandıran, 2002 yılında doktora yeterlik sınavında bu kuramın soru olarak bana yöneltilmesi oldu. O tarihe Brennan’ın “Generalizability Theory” kitabı yayımlanalı henüz bir yıl olmuş ve Türkiye’de hiç kimse genellenebilirlik kuramı ile ilgili tek bir çalışma yapmamıştı. Akademik hayatımı önemli ölçüde belirleyen bu sihirli soruyu bana yönelten doktora tez danışmanım Ata Tezbaşaran’dı. Bende uyanan bu genellenebilirlik kuramı ilgisi, 2004 yılında Türkiye’deki ilk çalışma, ilk doktora tezi olarak akademik bir ürüne dönüştü ve bu günlerde 20 yılı aşmış olan akademik yaşamımdaki çalışmalarda en geniş yeri tuttu. Doktorasını yeni bitirmiş, yeni öğretim üyesi olmuşken 2005 yılında bu kitabın yazılmasına karar vermiştim. Ata Hocamın görüşlerini ala ala, kitabın ilk beş bölümünün ilk taslaklarını o zamanlar yazmıştım. Ve Ata Hocamın “Henüz bu kitap için erken galiba!” demesiyle de ara vermiştim. Artık zamanı geldi, hatta biraz gecikti bile! Ancak işte nihayetinde 14 yıllık uzun bekleyişin ardından her satırında özlemle hatırladığım Ata Hocamın izi olan bu kitap ortaya çıktı. Kitapta birlikte öğrendiğim öğrencilerimin, bana çok şey katan hocalarımın, tartıştığım ve fikirlerinden yararlandığım arkadaşlarımın ve daha pek çok kişinin katkısı bulunmakta. Ve tabii en büyük katkı, kendilerinden çaldığım zamanlara razı gelen ailemin. Evde bilgisayar başında geçen uzun çalışma saatlerinde desteğini hep hissettiğim ve kitabın Türkçe dil düzeltmelerini yapan eşim Sibel, 3 yaşına nasıl geldiğini fark edemediğim oğlum Ata Deniz, okulundan fırsat bulduğu hafta sonlarında gelen ama yeterince zaman ayıramadığım kızım Öyküsu; bu kitap benden çok sizindir. Her eser için olduğu gibi bu eser de eleştirilmeye ve geliştirilmeye muhtaçtır. Bu bağlamda her kesimden, her türlü eleştiri ve önerinin kitabın geliştirilmesinde katkı sağlayacağını belirtmek isterim. Bu kitabın genellenebilirlik kuramına ilgi duyan, bu alanda çalışan ya da çalışacaklara yararlı olmasını dilerim.