Hadis ve Sünnet Kültürü Üzerine Yazılar

Hamd Allah’a (c.c), salat ve selam Rasûl’üne (s.a.v) olsun… Bu kitap daha önceki süreçlerde farklı dergilerde yayımlanan makalelerin bazıları esas alınarak hazırlanmıştır. Bu çerçevede çalışma, söz konusu makalelerin içerikleri de göz önünde bulundurularak üç bölüm şeklinde düzenlenmiştir. ‘Hadis ve Tarih’ ismi ile yer alan birinci bölümde ‘Ignaz Goldziher’in ‘İslam Kültürü ve Araştırmaları I-II’ Eseri Bağlamında Hz. Peygamber ve Hadisler Hakkındaki Görüşlerine Yeniden Bakış’ ve ‘Buharî’nin Hadis İlmine Getirdiği Bazı Özgün Yaklaşımlar’ adındaki iki temel konuya yer verilmiştir. İslam ve Hz. Peygamber hakkında çok sayıda kitap ve makale kaleme alan Goldziher, Batı dünyasında kendisinden sonra gelen araştırmacılar için de önemli bir eşik kabul edilmiştir. O, Türkiye’de ve İslam dünyasında İslam kültürü üzerine yaptığı çalışmalar ile gündemde olmuş ve onunla ilgili olarak leh ve aleyhte görüşler ortaya konulmuştur. Özellikle bu başlıkta Goldziher’in Hz. Peygamber ve hadisler ile ilgili mutlak şüpheye dayanan iddiaları üzerinde durulmuştur. Buna mukabil Buharî’nin hadis ilmi hakkındaki özgün düşüncelerini içeren konu başlığına hemen Goldziher’den sonra burada yer verilmesi tesadüfi bir durum değildir. Goldziher’in yaklaşım ve şüpheleriyle neredeyse işlevsiz hale getirilmek istenen hadis tarihi ve ilminin, Buharî’nin bakış açısıyla da sağlam bir zeminde ilerlediği müşahede edilmektedir. Bu kitabın ikinci bölümü ‘Nebevî Öğretide Hayata Dair İlkeler’ üst başlığından oluşmaktadır. Bu bölümün alt başlıkları ‘Başkasının Yerine Hac Yapmak ile İlgili Rivayetlerin Delaletlerini Yeniden Düşünmek’; ‘İtaat Kültürünün Oluşmasında Hadislerin Rolü’ ve ‘İslam Kültüründe Resim Sanatına Reddiyeci Yaklaşımı Temellendirmede Kullanılan Rivayetin Kritiği’ başlıklarındaki yazılardan meydana gelmektedir. Bu bölümde Hz. Peygamber’in toplumsal ve dinî hayata dair bakış açısı ve zihniyetine dair bilgilere yer verilecektir. ‘Hadis Eğitim ve Öğretimi’ üst başlığından oluşan üçüncü bölümde ise ‘Kur’an’a Göre Hz. Peygamber’in Bilgisinin Sınırları’ ve ‘Hadis Öğretimi Üzerine Bazı Düşünceler’ ismiyle başlıklar bulunmaktadır. Açıkça görüldüğü gibi Kur’an’a göre Rasûlullah’ın bilgisinin sınırı nedir? Ne değildir? sorularının cevaplanmaya çalışılması hadis ilmi açısından önem taşımaktadır. Ayrıca Hz. Peygamber’den günümüze kadar nakledilen hadislerin öğretimi konusu da kültürel mirasın daha sonraki nesillere ulaştırılması açısından dikkat edilmesi gereken bir husustur. Çalışmak bizden başarı Allah’tandır.