“Okul Hukuku” hem dünyada hem de ülkemizde genellikle eğitim yönetimi içinde değerlendirilen önemli ve güncel bir alandır. Bu alan yönetici, öğretmen, öğrenci ve veli gibi okul paydaşlarının hak, yetki, ödev ve sorumluluklarının hukuksal boyutlarının incelenmesi kadar; okul sisteminin yönetimi, denetimi, güvenliği, finansmanı ve çevre ile ilişkisi gibi okulla ilgili genel konuların hukuksal analizine de odaklanmaktadır. Ne var ki, okul hukuku alanında yurt dışında birçok kitap bulunmasına rağmen bu konuda ülkemizde bugüne kadar maalesef herhangi bir kitabın yazılmadığı söylenebilir. Yıllarını eğitim hukuku alanında çalışmalar yapmaya adamış biri olarak, içinde bulunduğum hemen hemen her akademik ortamda, okul hukuku konusunda eserler üretmeye gereksinim olduğunu dile getirdim. Sonuç olarak alandaki bu gereksinimi gidermek üzere, doktora tezlerine danışmanlık yaptığım; yetkinliklerine ve çalışma disiplinlerine güvendiğim öğrencilerimin bölüm yazarı olduğu “Okul Hukuku: Düzenlemeler ve Uygulamalar” isminde bir kitaba editörlük yapmanın, alanda eser üretmek adına başvurulabilecek öncelikli yol olabileceğine karar verdim. Eğitim hukuku ve okul hukuku alanları hem eğitim hem de hukuk disiplinlerini içeren disiplinlerarası alanlardır. Tüm alanlarda olduğu gibi böyle disiplinler arası alanlarda da kitap yazabilmek ya da yazılacak kitabın bölüm yazarı olabilmek için öncelikle bu alanda daha önce dersler almak, bilimsel araştırmalar yapmak ve eserler üretmek esastır. Nitekim bu kitapta bölüm yazarı olan öğrencilerimin hepsi eğitim hukuku veya okul hukuku alanında lisans ya da lisansüstü düzeyde dersler almıştır. Ayrıca hemen hemen hepsi eğitim hukuku veya okul hukuku alanında, başta alana katkı sunan lisansüstü tezler olmak üzere, çeşitli çalışmalar ortaya koymuşlardır. Dolayısıyla “Okul Hukuku: Düzenlemeler ve Uygulamalar” kitabının içeriği belirlenirken yönettiğim doktora tezlerinin konuları çıkış noktası olarak alınmıştır. Ancak kitabın kapsamı sadece bu tezlerin konularıyla sınırlı tutulmamış; okul hukuku alanında yurt dışında yazılmış kitapların içerikleri ile ulusal ve uluslararası eğitim mevzuatı incelenmiş ve kitapta yer alması gereken diğer bölüm başlıkları belirlenmiştir. Yeni belirlenen bölümler de yine doktora tezlerine danışmanlık yaptığım öğrencilerim tarafından gönüllülük esasına göre paylaşılarak yazılmıştır. Bu noktada doktora tezlerine danışmanlık yaptığım (tezlerini savunmuş ya da yazmakta olan) tüm öğrencilerime bölüm yazarı olmayı teklif ettiğimi, iki öğrencimin haklı ve geçerli mazeretleri nedeniyle ve kendi istekleriyle bu ekibin içinde olamadıklarını belirtmeliyim. Bu çalışmanın okul hukukunun tüm boyutlarına olabildiğince değinerek alandaki boşluğu doldurmak üzere yürütüldüğü ileri sürülebilir. Kitap “Giriş” hariç üç ana bölümden ve bu ana bölümler altında yer alan 32 bölümden oluşmaktadır. Her bölüm kapsamında ele alanın konunun önce “kavramsal çerçevesi”, daha sonra da “hukuksal çerçevesi” (ulusal ve/veya uluslararası) ele alınmıştır. Bazı bölümlerde konu ile ilgili dava örnekleri de incelenmiştir. Giriş’te okul hukuku hakkında genel bir bilgi verilmiştir. “Öğrenciler ile İlgili Hukuksal Düzenlemeler ve Uygulamalar” isimli ilk ana bölümde öğrencilerin hakları ve özgürlükleri, öğrencilerin eşitliği, öğrencilerin yüksek yararı, öğrencilerin disiplini, öğrencilerin uzaktan eğitimi, göçmen öğrencilerin eğitimi, özel gereksinimli öğrencilerin eğitimi, yetişkin öğrencilerin eğitimi, öğrencilerin istismar ve ihmal-vi den korunması, öğrencilerin akran zorbalığından korunması, suça sürüklenen öğrencilerin korunması, korunma ihtiyacı olan öğrencilerin korunması, öğrencilerin velilerinin hakları ve sorumlulukları bölümleri yer almıştır. “Okul İşgörenleri ile İlgili Hukuksal Düzenlemeler ve Uygulamalar” isimli ikinci ana bölümde öğretmenlerin hakları ve sorumlulukları, okul yöneticilerinin hakları ve sorumlulukları, okul yöneticilerinin yetkileri, okul işgörenlerinin istihdamı, okul işgörenlerinin kariyer gelişimi, okul işgörenlerinin hizmet içi eğitimi, okul işgörenlerinin disiplini, okul işgörenlerinin hak arama özgürlüğü, okul işgörenlerinin emekliliği ve okul işgörenlerinin hukuk okuryazarlığı bölümlerine değinilmiştir. “Okullar ile İlgili Hukuksal Düzenlemeler ve Uygulamalar” isimli son ana bölümde ise okulların yönetimi, okulların denetimi, okulların güvenliği, okulların finansmanı, okulların öğretim programları, okullarda ölçme ve değerlendirme, okullarda rehberlik ve psikolojik danışma, okulların fiziksel yapısı ve okulların çevre ile ilişkisi bölümlerine yer verilmiştir. Kitaptaki bölüm sayısı çok olduğu için hacmi çok genişletmemek adına bölümlerin sayfa sayılarında sınırlamaya gidilmiş; konuların genel hatlarıyla ve olabildiğince özet olarak ele alınmasına dikkat edilmiştir. Ayrıca kitapta okul hukukunun kapsamı genellikle okulöncesi, ilköğretim ve ortaöğretim kurumları ile sınırlı tutulmuş; yükseköğretim kurumlarının hukuksal çerçevesi bölümlerde ya yok denecek kadar az ele alınmış ya da hiç ele alınmamıştır. Dolayısıyla ileride yükseköğretimin tüm boyutlarıyla hukuksal analizine odaklanan çalışmaların yürütülmesinin gerekli olduğu ileri sürülebilir. Aslında kitabın okul hukuku alanına giriş niteliği taşıdığı ve alanda gelecek yıllarda da ileri çalışmaların yapılmasına gereklilik olduğu söylenebilir. Son olarak, hukuk kitaplarının konu edindiği alanın mevzuatının değişmesine bağlı olarak, yeni baskılarının sürekli güncellenmesi gerektiği de hatırlatılabilir. Kitaba hem tezlerinin “Kavramsal ve Hukuksal Çerçeve” bölümünü güncelleyerek özetlemek hem de okul hukuku alanının diğer özgün konularını ele alan bölümler yazmak suretiyle emek veren ve dolayısıyla ülkemiz açısından öncü niteliği taşıyan bu esere katkı sunan doktora öğrencilerime en içten teşekkürlerimi sunarım. Kitabın basımını üstlenen Anı Yayıncılık’a da çok teşekkür ederim. Kitabın eğitim sisteminin her düzeyinde yönetici, öğretmen, öğrenci ve veli olarak yer alan veya okulla ilgili hukuksal tartışmalara ilgi duyan herkese yararlı olmasını dilerim.