Turizm ekonomisi adlı bu eser, turizm ekonomisini ilgilendiren temel konular hakkında bilgiler sağlayan bir kaynak eser olarak kullanıcıların istifadesine sunulmuştur. Dünya, insanlığın varoluşundan günümüze kadar oldukça hızlı ve büyük değişimler geçirmiştir. Bu değişimler zamanla insanların yaşam tarzlarını etkileyerek istek, beklenti ve ihtiyaçlarında da radikal değişimlere zemin hazırlamıştır. Avcılık ve toplayıcılık ile başlayan insanın yaşam serüveni, yeni teknolojilerin de yardımıyla her istenilenin kolayca gerçekleşebileceği bir hâl almıştır. Daha sonra, insanların tarımı öğrenip üretim yapması, gizemli keşifleri gerçekleştirmesi, Sanayi Devrimi ile buharlı makineleri hayatının bir parçası hâline getirmesi, her ne kadar bugün gelinen noktanın birer göstergesi olmuş olsa da asıl değişim son yüzyılda yaşanan bilgi devrimi ile gerçekleşmiştir.
Ancak tüm bu iyimser tablonun bir de arka yüzü bulunmaktadır. İnsanlığın serüveninde iyinin yanında kötü de sürekli hayatın bir parçası olmuştur. Kölelik, toplumsal sınıf ayrımı, kuşatmalar, savaşlar, din çatışmaları, top, tüfek, atom bombaları ve nükleer tehditler tarihteki kötü olay veya icatlardan (objelerden) sadece birkaçıdır. İyiden ve kötüden oluşan bu iki kutup, dünyanın değişip şekillenmesinin de en önemli araçları olmuştur. Daha sonra ise insanlar istek ve ihtiyaçlarını yeni teknolojilerin yardımıyla gerçekleştirebilir hâle gelmiştir. Dünyanın bugünkü çağdaş seviyeye gelmesini sağlayan tüm bu gelişmelerin altında yatan sebep, insanların ihtiyaçlarını normal yollardan karşılama ve varlıklarını sürdürebilme gayretleridir. Özellikle tarih öncesi dönemlerde +1 üretim modeliyle başlayan ve tapınak ekonomisi olarak da bilinen değiş tokuşa dayalı ticari sistemin ortaya çıkmasıyla birlikte, ekonomi ve ekonomiklik insanın bu mücadelesindeki en temel hedeflerden biri olmuştur. Bu bağlamda iktisadi kaygıların olması, ülkeleri hem üretmeye hem de diğer üretici ülkeler ile rekabet etmeye zorlamıştır. Bu durum toplumsal yaşamı da şekillendiren değişik ekonomik yapıları ve ekonomiye dayalı büyük çekişmeleri beraberinde getirmiştir.
Tarım ekonomisi ile varlığını sürdüren tarım toplumu, Sanayi Devrimi ile âdeta kabuk değiştirmiştir. Sanayinin gelişmesi, sanayi ekonomisini ortaya çıkarmış ve insanlık önemli ölçüde sanayi toplumuna dönüşmüştür. Ancak bilgisayar, internet ve mobil uygulamaların yaygın kullanımı sayesinde, günümüzün toplum tanımı “bilgi toplumu” şeklinde değişmiştir. Bilgi toplumu olarak bilinen yeni toplumsal modelin kaynağı ise bilgiye dayalı ekonomik bileşenleri içeren bilgi ekonomisidir. Toplumsal yaşamdaki bu radikal dönüşümler, toplumu oluşturan bireyleri de etkilemiş ve kişisel istek ve ihtiyaçlar da bu gelişmelere paralel olarak farklılaşmıştır. Hâkim ekonomik yapı ile toplumun aynı isimler ile anılması tesadüf değildir. Çünkü toplumun ve toplumu oluşturan bireylerin gerçekleştirecekleri faaliyetler, büyük ölçüde ekonomik güçleri ile de doğrudan ilişkilidir.
İnsan hayatında meydana gelen bu büyük değişiklikler ile paralellik arz eden en önemli alanlardan biri de uluslararası ve/veya ulusal seyahat hareketleridir. Seyahat hareketleri neredeyse insanın varoluşu kadar eski bir geçmişe sahip olsa da insanların ilk seyahat hareketleri daha çok temel ihtiyaçlarını gidermeye yöneliktir. Ticaretin ve temel ihtiyaçların giderilmesine yönelik seyahatlerin dışında, özellikle yelkenli gemilerin gelişmesi ile birlikte, deniz yolu ile keşif ve macera amaçlı olarak yapılan yeni seyahatler de ortaya çıkmıştır. 18. yüzyıldaki Sanayi Devrimi’nin sonucunda dünya farklı bir noktaya gelmiştir. Buhar gücü ile çalışan makinelerin ve motorların icadı, her alanda gelişmelere sebep olmanın yanında, seyahatlere de önemli bir ivme kazandırmıştır. Gelişme gösteren alanların başında ise üretim ve ulaşım gelmektedir. Kitle üretiminin hâkim üretim sistemi olması, insanların daha kısa sürelerde çalışmalarını ve daha çok gelir elde etmelerini sağlarken, ulaştırma hareketleri insanların daha ucuz, konforlu ve hızlı yer değiştirmelerine imkân sağlamıştır.
Günümüzde gerçekleşen seyahat hareketleri, insanların boş zaman ve gelirlerindeki artış, hızlı, güvenli ve konforlu ulaşım imkânları, zevk, eğlence, bilinmeyen yerleri gezme, görme, insanların kişisel tatmini gibi bireysel istek ve ihtiyaçlar için yapılmaya başlanmıştır. Tüm bu gelişmeler modern turizm hareketlerinin ortaya çıkmasına da imkân sağlamıştır. Turizm hareketleri o kadar hızlı gelişmiştir ki kısa zaman önce sektör olarak anılan turizm, günümüzde endüstri olarak ifade edilmeye başlanmıştır. Turizmin bu kadar hızlı gelişmesinin altında yatan diğer önemli faktörlerden biri de sivil havacılıktaki gelişmelerdir. Özellikle II. Dünya Savaşı’nda kullanılan askerî uçakların savaştan sonra boşa çıkması ve bunların sivil kullanıma verilmesi, ardından jet motorların icadı gibi bazı gelişmeler sivil havacılıktaki gelişmelere öncülük etmiştir. 1950’lerde kiralık uçak olarak ifade edilen “Charter” seferlerinin başlamasıyla sivil havacılık yaygınlık kazanmıştır. 1970’li yıllar itibarıyla tarifeli uçuşlar insan hayatının vazgeçilmezleri arasına girmiştir. Sivil havacılıktaki tüm bu gelişmeler, insanların kısa zamanda oldukça uzun mesafelere konforlu ve ekonomik bir şekilde seyahat etmelerine zemin hazırlamış ve turizm açısından itici bir güç vazifesi görmüştür.
Çağdaş dünyada ise hemen hemen her birey turizm faaliyetlerine katılır duruma gelmiş, her yıl neredeyse dünya nüfusunun dörtte biri turistik amaçlı uluslararası seyahat faaliyetlerine iştirak eder hâle gelmiştir. Turist sayısındaki artış ve buna bağlı olarak yaşanan gelişmeler neticesinde, turizm endüstrisi dünya genelinde büyük bir ekonomik kapasiteye erişmiştir. Bu nedenle turizm ekonomisine dair yazılan eserler önemli bir ihtiyaca cevap vermektedir. Turizm bölüm veya programlarında öğrenim gören ön lisans, lisans ve lisansüstü öğrencileri ile turizm akademisyenleri ve alanla ilgili tüm profesyoneller için hazırlanan bu eser, turizm ekonomisine ilişkin pek çok konuya ışık tutarak alanın duyduğu ihtiyaca cevap verebilecek nitelikte hazırlanmıştır.
Bu eserdeki altı bölüm Prof. Dr. Burhanettin Zengin’in danışmanlığında, Doç. Dr. Ümit Şengel tarafından yazılan lisansüstü tezlerden yararlanılarak oluşturulmuştur. Diğer bölümler ise alandaki ihtiyaca binaen yazarlar tarafından ayrıca kaleme alınmış ve bu kaynak esere eklenmiştir. Eserin hızlanma aşamasında katkıları ile bizleri destekleyen meslektaşlarımızın her birine sonsuz teşekkürlerimizi sunuyoruz. Özellikle iktisadi grafiklerin çizimi konusunda destek sağlayan Doç. Dr. Merve Işkın’a ayrıca teşekkür ediyoruz. Eseri basıma kabul eden Nobel Akademik Yayıncılık ve basım sürecinde emek harcayan yayınevi çalışanlarına da şükranlarımızı sunuyoruz. Yazılan bu eseri, bizleri yetiştiren kıymetli aile büyüklerimize ve değerli öğretmenlerimize ithaf ediyor ve eserin gün geçtikçe büyüyen turizm camiasına yararlı olmasını diliyoruz…